نکاتی در مورد آیه 105سوره مائده:
خودسازی فردی و امربه معروف ونهی ازمنکر؛دو وظیفه درکنارهم:
بعضی پنداشته اند میان این آیه ودستور امربه معروف ونهی ازمنکر ،نوعی تضاد وجوددارد،زیرا این آیه میگوید که اگر شما مواظب حال خویشتن باشید،انحراف دیگران در شما اثری نمیگذارد.
در روایتی نقل شده که از پیامبر(ص)درباره این آیه سوال کردند.ایشان فرمود:"امربمعروف ونهی ازمنکرکنید؛اما هنگامی که دیدید مردم ،دنیا را مقدم داشته و بخل وهوای نفس برآدمها حکومت میکند وهرکس تنها خود را میپسندد ،به خویشتن بپردازید و عوام را رها کنید."
درهرحال شک نیست که امربه معروف ونهی ازمنکر ،ازمهمترین ارکان اسلام است که به هیچ وجه نمیتوان از زیر بار مسئولیت آن شانه خالی کرد.تنها هنگامی این دووظیفه ساقط میشود که امیدی به تاثیر آن نباشد وشرایط لازم فراهم نگردد.
منابع:نمونه،ج5،ص109

نکاتی درمورد آیه119سوره مائده:
ارزش و اثر صداقت:
خداوند در این آیه میفرماید که صدق و راستی راستگویان دردنیا،درسرای آخرت به آنها سود میبخشد.این صدق وراستی البته تنها شامل صداقت زبانی نیست؛بلکه صداقت عملی نیز لازم است.البته راستی گفتار عاقبت به راستی کردار می انجامد.
درروایتی نقل شده که مردی صحرانشین از پیامبر(ص)تقاضای نصیحتی کرد.پیامبر به او توصیه کرد که دروغ نگوید.آن مرد اظهار کرد که عمل به همین یک نصیحت ،او را از تمام گناهان بازداشته؛زیرا با هیچ گناهی روبرو نمیشد مر اینکه به یادش می افتاده که اگر آن گناه را انجام دهد وکسی از اوبپرسد چه کردی،باید راستش رابگوید ومردم را ازگناهش آگاه کند .بنابراین از ترس همین مطلب از آن گناه دست می کشیده است.
منبع:المیزان،ج6،ص237


نکاتی درمورد آیه 2سوره انعام:
اجل واقسام آن:
شک نیست که کلمه "اجل مسمی" و"اجلا"در این آیه به دومعنی متفاوت است.از این رو مفسران درباره تفاوت این دو بحث کرده اند.
ازآیات قرآن وروایات اهل بیت(ع)استفاده میشود که تفاوت این دو در این است که اجل به تنهایی به معنای عمرووقت ومدت غیرحتمی است.به عبارت دیگر،اجل مسمی ،مرگ طبیعی ،واجل ،مرگ زودرس است.
این دو اجل برای انسان به این معناست که اگر تمام شرایط برای بقا وحیات او موجود باشد وموانع آن برطرف گردد،ساختمان وجودی او ایجاب میکند که مدت طولانی-مثلا80سال-زندگی کند؛اما ممکن است براثر حادثه ای –مانند تصادف یا خودکشی-درسن 40سالگی بمیرد.
پس 80سالگی ،اجل مسمای او بوده و40سالگی اجل او.
باتوجه به روشن شدن معنی این دونوع اجل ،بسیاری از مطالب روشن میشود,ازجمله اینکه درروایات میخوانیم که صله رحم عمررازیاد یا قطع رحم ،آنرا کم میکند.
منظور از عمر واجل در این موارد،اجل غیر حتمی است.دراین صورت باید توجه داشت که هر دو اجل از ناحیه خدا تعیین میشود،یکی به طور مطلق ودیگری به صورت مشروط یا معلق؛درست مثل اینکه بگوییم :این چراغ بدون هیچ قید وشرطی پس از بیست ساعت خاموش میشود؛ولی اگر طوفان بوزد،بعد ازدوساعت خاموش خواهد شد.درمورد انسانها یاملتها نیز خدا اراده کرده است که اگر مانعی پیش نیاید ،تازمان مشخصی زندگی کنند؛اما در صورت بروز مانع-مثل گناه یا تنبلی وسهل انگاری آنها یا...-قبل از آن زمان ازبین میروند.
تفسیرنمونه،ج5،ص148

نشر این مطلب با نام وب همسفر تابهشت موجب رضایت ماست