نکاتی درمورد آیه 106 سوره بقره

 ما نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا ۗ أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿١٠٦﴾

هر حکمی از احکام را که [بنا بر مصلحتی] از دایرۀ تکلیف و مسئولیت انسان حذف و مُلغی کنیم، یا آن را [به علتی] به تأخیر اندازیم، بهتر از آن یا مانندش را می آوریم، آیا ندانسته ای که خداوند بر هر کاری تواناست؟«106»

برنامه ای برای تکامل انسان

«نَسخ» بمعنای ازبین بردن و زایل کردن است و در منطق شرع،تغییر حکمی و جانشین کردن حکم دیگر بجای آن است.برای مثال،مسلمانان پس از هجرت به مدینه ،هفت ماه بسوی بیت المقدس نماز میخواندند.پس از آنکه دستور تغییر قبله صادرشد،موظف شدند رو بسوی کعبه نماز بخوانند.توجه به اینکه درباره مفهوم نَسخ لازم است که نیازهای انسان گاه با تغییر زمان و شرایط محیط دگرگون میشود و گاه ثابت و برقرار است.
یک روز دارویی برای بیماری بسیار مفید است، وطبیب آنرا تجویز میکند ؛اما روز دیگر بدلیل بهبود نسبی بیمار ممکن است پزشک دستور قطع آن و جانشین کردن دارویی دیگر را بدهد.
البته نباید فراموش کرد که اصول ادیان الهی که پایه های اساسی را تشکیل میدهد ،درهمه جا و درهمه شرایط یکسان است.هرگز اصل توحید یا عدالت اجتماعی وصدها حکم مانند آن دگرگون نمیشود و قاعده نسخ شامل مسائل کوچکتر و فرعی است.

نکاتی درمورد آیه 108سوره بقره

أمْ تُرِيدُونَ أَنْ تَسْأَلُوا رَسُولَكُمْ كَمَا سُئِلَ مُوسَىٰ مِنْ قَبْلُ ۗ وَمَنْ يَتَبَدَّلِ الْكُفْرَ بِالْإِيمَانِ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ ﴿١٠٨﴾

 آیا [با علم به حاکمیتِ مطلقِ حق و مصلحت خواهی او] می خواهید از پیامبرتان [اموری نامعقول] درخواست کنید؛ همان گونه که پیش از این از موسی درخواست شد؟ و هرکس کفر را جایگزین ایمان کند قطعاً راه راست را گم کرده است«108»

اصولا معجزه برای اثبات نبوت انبیا بود؛نه برای اینکه پیامبران هر آنچه که افراد براساس هوای نفسشان تقاضا میکردند،بیاورند و دامنه رسالت الهی آنان به تماشاخانه و مجلس بازی مردم تبدیل شود.

برگرفته از قرآن حکیم نوشته آیت الله مکارم شیرازی